सर्वांना समर्पित असलेला अर्थसंकल्प

दादा येंधे सोमवार, फेब्रुवारी ०४, २०१९

-दादासाहेब येंधे (dyendhe@rediffmail.com)

गेल्या नऊ वर्षांपासून लोकसभेच्या निवडणुका मे महिन्यात होत असल्यामुळे सरकार अंतिम अंदाजपत्रक सादर करते. अर्थव्यवस्थेच्या दृष्टीने एक प्रकारे सहा ते सात महिन्याचा काळ धोरणात्मकदृष्ट्या आणि अनिश्चिततेचा असतो. म्हणजे राजकारणाच्या अनिवार्यतेमुळे अर्थकारणाला दुय्यम स्थान दिले जाते. निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर सादर होणारा अर्थसंकल्प अंतरिम अर्थसंकल्प असतो. विद्यमान सरकारने एक विश्वासपूर्वक आणि दिशादर्शक अर्थसंकल्प सादर केला. खनिज तेलाच्या वाढनाऱ्या किमती आणि रुपयाची घसरण झाल्यामुळे २०१८ मध्ये भारताची आर्थिक घडी विस्कळीत झाली होती. खनिज तेलाची किंमत शंभरी गाठणार असे वाटत असतानाच दिलासा मिळाला आणि भारताच्या परकीय गंगाजळीवरचा ताणही कमी झाला. या वर्षाचा अर्थसंकल्प सादर करताना राष्ट्रीय उत्पन्नाच्या ३.४ टक्के उद्दिष्ट ठेवून सरकारने आर्थिक शिस्त पाळली हे चांगलेच म्हणावे लागेल.

अर्थमंत्री पियुष गोयल यांनी अंतरिम अर्थसंकल्पात मध्यम वर्गीयांना मोठा दिलासा दिला आहे. सध्या अडीच लाख रुपयांचे असलेली करमुक्त उत्पन्नाची मर्यादा वाढवून पाच लाख रुपये केली आहे. स्टॅंडर्ड डिडक्शन ४० हजार रुपयांवरून ५० हजार रुपये केले आहे.

स्वातंत्र्यानंतर पहिल्यांदाच छोट्या शेतकऱ्यांना दरमहा ५०० रुपये उत्पन्न, असंघटित कामगारांना ३ हजार रुपये मासिक निवृत्तीवेतन सामान्य करदात्यांना ५ लाखांची कर सवलत इत्यादींबरोबरच नवीन उद्योगांना उलाढालीची मर्यादा न ठेवता कंपनी करात ५ टक्के सवलत नोंदणीकृत लघुउद्योग २ टक्के व्याज सवलत आहे. हे एक ऐतिहासिक पाऊल आहे असेच म्हणावे लागेल.

ग्रामीण अर्थकारणात शेती हा महत्त्वाचा भाग आहे. गेल्या साडेचार वर्षात सरकारने राबविलेल्या विविध योजनांच्या आधारे शेतकऱ्यांनी त्यांचे उत्पन्न दुप्पट केले आहे; परंतु आंतरराष्ट्रीय बाजारात कृषीआधारित उत्पादनांच्या किमती कमी झाल्याने शेतकऱ्यांचे उत्पन्न कमी झाले. म्हणून बियाणे शेती उपयोगी अवजारे मनुष्यबळ यासाठी सहकार्य करण्यासाठी तसेच सावकारांच्या तावडीतून आणि कर्जबाजारी होण्यापासून वाचण्यासाठी यांचा समावेश आहे. अशा शेतकऱ्यांसाठी विशेषतः अल्पभूधारक शेतकऱ्यांसाठी सरकारने काही नवीन योजना आणल्या आहेत. या योजनेच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना आणखी बळ देण्याचा प्रयत्न या अर्थसंकल्पातून करण्यात आलेला आहे.

द्वारा पोस्ट केलेले दादा येंधे

मराठी भाषेवर माझं, तुमचं आणि आपलं सर्वांचच प्रेम आहे. पण, आपण आपली मराठी भाषा अधिक समृद्ध आणि वृद्धिंगत होण्यासाठी काय करतो? मराठीच्या अनास्थेविषयी आपण प्रत्येकजण अगदी पोटतिडकीने, अधिकाराने बोलतो. पण, तीच मराठी तळागाळात रुजविण्यासाठी आपण काही प्रयत्न करतो का...? याचा ज्याचा त्यानेच विचार करायला हवा. मराठी अधिकाधिक लोकांपर्यंत पोहोचावी, मराठी भाषा वाचली जावी, बोलली जावी यासाठी मी डिजिटल माध्यमातून मराठी प्रत्येकापर्यंत विविध विषयांवर लिहून पोहोचविण्याचा प्रयत्न करत आहे. " वाचाल तर वाचाल" ही म्हण आजच्या घडीला किती समर्पक आहे, हे आपण जाणतो; पण आजच्या युगातील मोबाईल वेडया तरुणांना वाचनाचे वेड असायला हवे, तरच वाचन संस्कृतीत वाढ होईल, माझ्या मराठी भाषेची समृद्धी होईल आणि पर्यायाने त्याचा उपयोग उत्तम युवापिढी घडवण्यासाठी होईल. तरुण पिढीला याचं महत्त्व कळण्यासाठी डिजिटल स्वरूपातील हा लेखनप्रपंच.